O dramacie Tom 3 Od Sartre'a do Różewicza

Trzeci tom O dramacie. Od Sartre’a do Mrożka. Poetyki, Manifesty. Komentarze, przygotowany – podobnie jak dwa poprzednie tomy – wysiłkiem zbiorowym, wyrasta z idei trzytomowej edycji książki O dramacie. Poetyki. Manifesty. Komentarze. Choć należy do tej samej całości, mającej za zadanie udostępnienie – w możliwie obfitym wyborze – pism o charakterze teoretycznym, związanych z dramatem i ich opisanie w ujęciu historycznym, różni się swym zakresem od wcześniej opublikowanych tomów. Ogranicza się do przedstawienia opinii o dramacie reprezentantów współczesnej dramaturgii europejskiej. Współczesność – pojęcie nieostre i wieloznaczne – jest tu rozumiana jako rzeczywistość po drugiej wojnie światowej. W latach 50. XX wieku niewielka grupa pisarzy w powiązaniu z twórcami teatralnymi we Francji dokonała przełomu w estetyce teatru i dramatu. Otworzyła dla teorii nowe pola poszukiwań w pogranicznych źródłach teatru i dramatu, jak rytuał, obrzęd, kulturowy performans. Proces ten w różnym natężeniu przebiegał i nadal przebiega w wielu krajach europejskich. Burzy tradycyjne zasady estetyczne dramatu i poszukuje skutecznych środków jego oddziaływania w teatralnej praktyce. Pojawiają się wciąż nowe zjawiska w sztuce i równocześnie przyrasta wiedza o artystycznych kontekstach kształtującej się teorii. Opinia związana z dramatem zmienia się w swej formie i charakterze. Nie wywodzi się już tylko z modelu sceny pudełkowej, lecz szeroko pojętych zdarzeń i manifestacji kulturowych.
/Ze Wstępu/

Spis treści
Przedmowa do drugiego wydania
Nota edytorska
R o z d z i a ł I
FRANCJA
Wstęp
Jean-Paul Sartre
Ku teatrowi sytuacji
Michel de Ghelderode
Rozmowy ostendyjskie
Eugene Ionesco
Doświadczenie teatralne
Samuel Beckett
Becket o sobie
(...)
ANGLIA
Wstęp
Terence Rattigan
Postacie tworzą dramat
Christopher Fry
Dlaczego piszę wierszem
John Osborne
Nazywają to krykietem
To okropne muzeum
(...)
NIEMCY, AUSTRIA I SZWAJCARIA
Wstęp
Friedrich Dürrenmatt
Problemy teatru
Tankred Dorst
Scena jest miejscem absolutnym
Peter Handke
Uwagi do moich sztuk mowionych
Manifest
O „Publiczności zwymyślanej
Max Frisch
Autor i teatr
(...)
WŁOCHY
Wstęp
Pier Paolo Pasolini
Manifest o nowy teatr
Giovanni Testori
Trzewia teatru
(...)
HISZPANIA
Wstęp
Antonio Buero Vallejo
Neorealizm i teatr
Tragizm
O tragedii
Alfonso Sastre
Spotkanie z realizmem
Noty autora
(...)
SZWECJA
Wstęp
Stig Dagerman
Repliki wejściowe
Katarina Frostenson
Wywiad z Katariną Frostenson
Ingmar Bergman
Monolog
(...)
ROSJA
Wstęp
Mikołaj Erdman
Intermedia do wodewilu D. Leńskiego Lew Guryczyn Siniczkin
Wsiewołod Wiszniewski
O tragedii
Leonid Leonow
O teatrze przyszłości
(...)
POLSKA
Wstęp
Andrzej Trzebiński
Z laboratorium dramatu
Jerzy Szaniawski
Dwa teatry
Witold Gombrowicz
Ślub. Idea dramatu
Tadeusz Różewicz
Akt przerywany
Przyrost naturalny
(...)
CZECHY
Wstęp
Milan Kundera
Posłowie do dramatu Klucze
Ivan Vyskočil
Kości
Małe gry
Vaclav Havel
Listy do Olgi
Zaoczne przesłuchanie
(...)
SŁOWACJA
Wstęp
Július Barč-Ivan
Spotkanie
Pisarz o sobie
Peter Karvaš
Nowe miejsce dramatu w literaturze
i w społeczeństwie